Historia zduństwa w Polsce cd

Z chwilą pojawienia się nowego paliwa jakim jest węgiel piece kaflowe wymagały przebudowy, zmiany konstrukcji wewnętrznej. Ponieważ węgiel na wyższą od drewna temperaturę spalania wymagało to dostosowania budowy wewnętrznej do potrzeb jego spalania. O różnych budowach kaflowego pieca węglowego przy innej okazji.
W drugiej połowie XIX wieku piec kaflowy staje się najpopularniejszym źródłem ciepła. W związku z rosnącym popytem powstaje wiele kaflarni część z nich aby produkować więcej przechodzi na produkcję masową z powtarzających się form. Prym wiodą kafle gładkie jednokolorowe. Kaflarnie kopiują już wcześniej ustalone wzory eklektyczne czy neorenesansowe. Wynikiem takich działań są piece pseudorenesansowe, neoklasycystyczne, pseudorokokowe. Zauważyć można powrót do małych formatów kafli ze zdobieniami roślinnymi i geometrycznymi. Produkuje się też kafle garnkowe.
Przełom XIX i XX wieku to secesja Kafle ozdabiane są motywami kwiatowymi. Pojawiają się piece berlińskie z białych kafli nieżadko ujętych w oblamówkę z kafli o kontrastowej barwie.


źródło: zbiory własne

Po II wojnie światowej w piece secesyjne są masowo rozbierane. Ich miejsce zajmują dumnie wtedy nazywane nowoczesnymi piecami kaflowymi prostopadłościenne formy z jednobarwnych kafli.
Początek lat 90-tych XX wieku owocuje budową domów jednorodzinnych w których ludzie pragną kominka otwartego. I tu pojawia się nowe zajęcie na szeroką skalę dla rzemiosła zduńskiego. W tym samym czasie na polski rynek wchodzą producenci gotowych palenisk kominkowych zwanych potocznie wkładami kominkowymi. Nawet najstarszej konstrukcji wkład kominkowy potrafi zmniejszyć spalanie drewna 10x w porównaniu do paleniska otwartego. Wieść ta szybko się rozchodzi i Polacy w skutek wzrostu cen surowców energetycznych chcą ogrzewać swoje domy kominkami. Odważę się nazwać ten okres renesansem ognia w polskich domach.

Bibliografia:
1. M. Dąbrowska, kafle i piece kaflowe w Polsce do końca XVIII w. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1987
2. J. Samek, Polskie rzemiosło artystyczne. Czasy nowożytne. Wydawnictwo Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1984
3. Kwartalnik Świat Kominków 4(22)2009
4. Opracowanie własne

Historia zduństwa w Polsce

Kominki spalały dużo opału, większość wytworzonego w nich ciepła wylatywała przez komin. Ogień "zamknięto" i powstały piece kaflowe.
W XIV wieku trafiły do polski z Niemiec, najstarsze egzemplarze na planie koła lub owalu wykonane z kafli garnkowych pochodzą z końca tego stulecia. Budowane były w formie rzędów o coraz mniejszych obwodach. Na początku na piec mogli sobie pozwolić tylko najbogatsi rycerstwo i kler. Wiek XV zaowocował piecami o przekroju prostokątnym z kafli o bogatym wielokolorowym zdobieniu z paleniskami ulokowanymi w sąsiednim pomieszczeniu. Od połowy XV wieku po początku XVI pojawiały się także kafle jednobarwne w odcieniach zieleni, brązowe i pomarańczowe. W XVI wieku zakłady produkcji kafli i budowy pieców istniały już w małych miastach. W Krakowie pojawiły się kafle renesansowe kafle o urozmaiconych barwach. Piece na Wawelu były dwukondygnacyjne z prostopadłościenną skrzynią dolną i nadstawą w kształcie zbliżonym do walca z kaflami na których uwiecznione zostały popiersia osób najprawdopodobniej związanych z dworem. Funkcjonowały też tam skromniejsze eksponaty z kafli zielonych i murowane z cegieł. Komnaty królowej Bony ogrzewały piece z kaflami złoconymi.
Na uwagę zasługuje piec z gdańskiego Dworu Artusa Zbudowany na planie kwadratu, wysoki na 12 metrów, z 230 kafli z popiersiami w arkadach.


http://www.fotosik.plpokaz_obrazek8f774002837b51b9.html

U schyłku XVI wieku obie skrzynie mają kształt prostopadłościanu w niektórych przypadkach spotkać można nadstawy wieloboczne. Drugie ćwierćwiecze XVII wieku Przynosi piece o podstawie prostopadłościennej i nadstawie na planie kwadratu. Ówczesne kafle są skromnie zdobione, pojawia się nowość w kaflach gdańskich ornamenty zdobnicze poszczególnych kafli tworzą całość po zestawieniu pieca. Wzory te przedstawiają bukiety kwiatów zajmujące cały lub część pieca.
W okresie baroku pod połowy XVII wieku do około 1720 roku, przychodzi moda na piece kilkukondygnacyjne z jednolitymi polami ornamentowymi. Pojawiają się kafle wielkogabarytowe tworzące całe segmenty piecowe. Pojawia się moda wzorowana na holenderskiej ceramice dekorowania białych kafli płaskich niebieskimi wzorami.
W okresie późnego baroku od około 1720 roku do połowy XVIII wieku zgodnie z duchem epoki pojawiają się liczne profilowania i silnie wysunięte gzymsy pojawiały się także bardzo ozdobne zwieńczenia. Charakterystyczne dla epoki są piece gdańskie, elbląskie i toruńskie, czyli wnękowe. Były one wykonywane na rzucie kwadratu lub prostokąta dwu a czasami trzykondygnacyjne. W środkowej lub górnej części pieca, w przypadku gdańskim był to prześwit w przypadku elbląskim półokrągła wnęka.
Klasycyzm od końca XVIII wieku do lat trzydziestych XIX wieku to piece dwuskrzyniowe z podstawą prostopadłościenną i nadstawą półkolistą na drewnianych wysokich nóżkach.


http://mypielgrzymi.com200905

Spotkać też można było obie skrzynie w kształcie walca, piramidy, obelisku zdobione elementami nawiązującymi do antyku.
Pod koniec XVIII wieku jest przełomem w konstrukcji pieców ponieważ pojawił się węgiel którego wysoka temperatura spalania wymagała wydłużenia obiegu spalin ale o tym w kolejnych postach.

Bibliografia:
1. M. Dąbrowska, kafle i piece kaflowe w Polsce do końca XVIII w. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1987
2. J. Samek, Polskie rzemiosło artystyczne. Czasy nowożytne. Wydawnictwo Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1984
3. Kwartalnik Świat Kominków 4(22)2009
4. Opracowanie własne